Czy gry Action RPG jeszcze istnieją?

Gram sobie w Shadow Warrior 2. Jest to strzelanka FPS nawiązująca do staroszkolnego stylu gry (tzn. jest mało skradania się i nie ma w ogóle mechaniki osłon, tylko biegamy, skaczemy i strzelamy do wrogów). Jednakże gra ta została wyposażona w tak dużą liczbę mechanik typowych dla gier cRPG, że w zasadzie należy zapytać się, czy jest to jeszcze strzelanka czy już cRPG?

Oraz z drugiej strony: czy klasyczne gry cRPG, a w szczególności Action RPG posiadają jeszcze elementy wyróżniające je na tle innych gatunków? Czy też konieczność oddzielania ich od zręcznościówek już znikła?

Mechaniki cRPG w Shadow Warrior 2:

Shadow Warrior 2 jest raczej typowym przedstawicielem tego gatunku. Wcielamy się w niej w zwariowanego, samozwańczego ninja, który walczy z demonami, yakuzą i złymi korporacjami w świecie samurajskich mieczy i pistoletów maszynowych.

Centralnym obszarem gry jest wioska Dragon Mountain (czy jakoś tak), w której znajdują się sklepy oraz siedziby NPC. Od owych NPC otrzymujemy questy, będące kolejnymi misjami. Część misji jest obowiązkowa i popycha fabułę do przodu. Część to misje fabularne. W ich trakcie walczymy z wrogami. Niektórzy z wrogów to czempioni, podobni jak w Diablo. Są oni więksi od swych kuzynów, mają inny kolor i zostawiają lepszy łup. Pokonując ich zdobywamy różne przedmioty, takie jak nowe bronie, artefakty oraz pieniądze, za które możemy kupić jeszcze więcej broni i artefaktów.

Dodatkowo zdobywamy też punkty doświadczenia, za które awansujemy na poziomy i rozwijamy rozmaite zdolności.

Prowadzimy też liczne rozmowy.

Ogólnie rzecz biorąc poziom złożoności tych rozwiązań jest podobny lub wręcz wyższy, niż w grach uważanych za rasowe cRPG, jak Wiedźmin 3 lub Banner Saga.

Nie jestem pewien, czy nie odkrywam tu rzeczy oczywistych. W FPS-y statystycznie gram raz na pięć lat. Gry cRPG ewoulujące w stronę FPS-ów, jak Fallout 3 i dalsze czy Mass Effect także ominąłem: nigdy nie lubiłem space opery w stylu stratrekowo-starwarsowym. Jestem też jednym z tych nielicznych Polaków, którzy nie zakochali się w pierwszych Falloutach. Tak więc gry te po prostu mnie nie interesowały.

Tak naprawdę gry fabularne, cRPG, FPS i strategie nigdy nie leżały daleko:

Wszystkie cztery gatunki polegają na tym samym: mamy przestrzeń, w tej przestrzeni mamy obiekty (Avatar gracza, przeciwników, uzbrojenie), obiekty mają atrybuty (statystyki, liczba HP, pancerz, zasięg, siła, częstotliwość i liczba strzałów, ruchy specjalne), którymi zarządzamy to obiektami i atrybutami zarządzamy. Naszym zadaniem jest ochrona własnych zasobów i uszczuplanie zasobów przeciwnika. W zasadzie różnice między nimi polegają na kilku szczegółach i podejściu do zarządzania nimi. Tak więc:

• w grach strategicznych, w odróżnieniu od pozostałych trzech gatunków nie ma avatara gracza, a zarządza on tylko obiektami.

• w grach fabularnych i cRPG głównym celem jest zarządzanie avatarem lub avatarami i jest ono znacznie bardziej rozbudowane, niż w pozostałych gatunkach.

• W FPS-ach nie zarządza się avatarem lub też zarządzanie jest bardzo uproszczone, a tylko biega się i strzelach

• w gry fabularne i część strategicznych gra się bez użycia komputera, w gry cRPG i FPS z użyciem.

Zasady jednak wszystkich są bardzo zbliżone. W skrócie: polegają na tym, by zabijać wrogów, gromadzić zdobycze i wykorzystywać je do jeszcze skuteczniejszego zabijania nieprzyjaciół.

A cRPG zawsze było rozmyte:

Po drugie: gatunek cRPG zawsze był bardzo nieścisły i od czasów najdawniejszych gry te bardzo mocno różniły się pod względem prezentacji graficznej, stylu gry i jego celów. Tak więc są gry o widoku FPS (Elder Scroll: Morrowind), TPS (Wiedźmin 3) i „widoku z góry” (Baldur’s Gate). Rozgrywające się w czasie rzeczywistym (Ishar) i w systemie turowym (Might and Magic III-V), pozwalające na liczne i rozbudowane dialogi (Tyranny), oraz takie, gdzie dialogów w ogóle nie było (Legend of Grimrock). Pozwalające tworzyć i zarządzać drużyną (Eye of the Beholder), w ogóle nie zawierające drużyny (Ultima) lub też pozwalające nam werbować towarzyszy, nad których zachowaniem jednak nie mamy kontroli (Fallout). Zawierające liczne wstawki zręcznościowe (Diablo) i ich całkowicie pozbawione (Fire Emblem).

Bardzo trudno jest sprowadzić gry cRPG do wspólnego mianownika. Jeśli już, to należałoby wskazać na następujące cechy:

• głównym elementem gry jest eksploracja świata

• istnieje system zarządzania ekwipunkiem

• istnieje system progresji postaci

Niektórzy dodają jeszcze opcje dialogowe, ale należy zauważyć, że istnieje cała masa gier RPG dialogów pozbawionych lub posiadających je w szczątkowej formie. Co więcej jest to raczej kwestia wyboru artystycznego, niż możliwości technicznych komputerów.

Czy nadal istnieje potrzeba rozróżniania gatunków?

Problem w tym, że przynajmniej dwie z tych mechanik istnieją obecnie w większości gier. Dialogi pchane są wszędzie, acz nie zawsze istnieje możliwość wyboru opcji dialogowych. Co więcej: nie zawsze mają one wpływ na grę. W klasycznym cRPG w trakcie rozmowy postać otrzymuje dostęp do questów, informacje o ukrytych skarbach lub popychające fabułę do przodu, a wybory często mogą doprowadzić też do starcia lub jego zaniechania.

W grach z poza tego gatunku często tej opcji nie ma.

Jednak, jak pisałem dialogi nie są koniecznym elementem gry cRPG.

Progresja postaci natomiast okazała się zbyt fajna i zbyt wygodna, by jej nie stosować. Obecnie system ten jest w każdym rodzaju gier: platformówkach, strzelankach, FPS…

Zarządzanie ekwipunkiem również występuje w ogromnej liczbie gier.

Tak więc pytanie brzmi, czy gry cRPG, a w szczególności gry Action RPG mają jeszcze cechy, które odróżniałyby je od FPS-ów i strzelanek z rzutu ptaka?

Czy też granice gatunku całkiem się już zatarły?

I czy FPS-y faktycznie zyskują na elementach RPG?

Drugie pytanie, jakie należy zadać brzmi, jak długo potrwa taka sytuacja?

Oraz, co ma znaczenie dla powyższego, czy gry FPS faktycznie zyskują na rozbudowie eksploracji i mikro-zarządzania postacią?

Jeśli spojrzeć na Shadow Warrior 2 to jakoś tego nie widać. Sceny, w których bohater biega po wiosce, odwiedzając kolejnych NPC i kupując naboje w sklepach nie dość, że nie wpływają dobrze na budowanie nastroju, a do tego spowalniają akcję.

Mechanika expienia i respawnów po śmierci, okupionych utratą części doświadczenia wpłynęła natomiast bardzo negatywnie na taktykę walki. W skrócie: nie trzeba już myśleć i nie trzeba mieć zdolności. By przejść poszczególne obszary wystarczy wbiec, zadać jak najwięcej obrażeń, a kiedy zostaniemy zabici powrócić i dorżnąć przeciwnika.

Losowo pojawiający się wrogowie należący do losowych typów też nie zachęcają do strategicznego myślenia. Skoro bowiem nie wiesz, kogo napotkasz, to nie jesteś w stanie przygotować się do walki. Nie ma więc sensu dobierać broni po typie obrażeń, a po prostu wziąć taką, która zadaje bezwględnie najwyższe na jednostkę czasu.

Co więcej pojawia się tu klasyczny dla gier cRPG i fabularnych problem sprzężenia zwrotnego. Otóż: w grach tych chodzi o to, by pokonywać przeciwników. Pokonanie kolejnych przeciwników sprawia, że postać staje się potężniejsza i łatwiej ich pokonuje. Jest to planowany efekt i tak powinno być.

Problem polega na tym, że doprowadza to do sytuacji, że później w Shadow Warrior 2 walki stają się nudne. Taktyka przestaje się liczyć, liczy się za to możliwie duża spluwa z możliwie dużą liczbą run zwiększających obrażenia.

Ogólnie wrażenia z gry mam takie sobie. O ile do jedynki wrócę na pewno, tak w dwójkę drugi raz grać nie zamierzam. Nie żałuję tego czasu, ale po prostu nie widzę już takiej potrzeby.

Pytanie brzmi, czy mamy w tym wypadku do czynienia z nieodłącznym wpływem tego typu rozwiązań na gry FPS, czy po prostu z umiarkowanie dobrze zaimplementowanym systemem?